Η πίεση για “πράσινη ανάπτυξη” φέρνει μαζί της και σκιές. Πίσω από τα μεγάλα έργα αιολικής ενέργειας, συχνά κρύβονται σοβαρές απειλές για τα οικοσυστήματα που μέχρι σήμερα έμειναν αλώβητα. Ένας από αυτούς τους πολύτιμους φυσικούς θησαυρούς βρίσκεται στο Μαυροβούνι, μια περιοχή μοναδικής βιοποικιλότητας που φιλοξενεί αρχαίο δάσος με αιωνόβιες βελανιδιές, σπάνιες ορχιδέες και καταφύγια προστατευόμενων ειδών πουλιών και θηλαστικών. Εκεί βρίσκεται και η Βαλότρυπα, η οποία σήμερα κινδυνεύει άμεσα, καθώς έχει ενταχθεί στη χωροθέτηση του σχεδιαζόμενου αιολικού σταθμού “Μαυροβούνι”. Το έργο προβλέπει την τοποθέτηση μιας από τις ανεμογεννήτριες (Α/Γ 12) σχεδόν δίπλα στις δύο εισόδους του σπηλαίου, δημιουργώντας σοβαρό κίνδυνο για την ακεραιότητα και το περιβάλλον του.
Η Βαλότρυπα, όπου σύμφωνα με τους κατοίκους πήρε το όνομα της από τη πτώση βουβαλιών (βουβαλότρυπα), βρίσκεται στη Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας, στον Δήμο Ρήγα Φεραίου και συγκεκριμένα στην κοινότητα Κεραμιδίου. Πρόκειται για το βαθύτερο βάραθρο της Θεσσαλίας, με -264m βάθος (Πρωτέας, 2019).
Όλα τα σπήλαια αποτελούν “ακίνητα Μνημεία Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς” και προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς – γεώτοπους με ιδιαίτερη επιστημονική, οικολογική, γεωλογική, γεωμορφολογική, ή αισθητική αξία ή συμβάλλουν στη διατήρηση των φυσικών διεργασιών και στην προστασία φυσικών πόρων. Ενέργειες ή δραστηριότητες που μπορούν να επιφέρουν καταστροφή, φθορά ή αλλοίωση των προστατευόμενων φυσικών σχηματισμών, όπως και των προστατευόμενων τοπίων ή των επί μέρους στοιχείων τους, απαγορεύονται, σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις προστασίας της απόφασης χαρακτηρισμού (ν. 1650/86, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3937/11 Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις).
Το τριήμερο 16-18 Μαρτίου 2024 ο σύλλογος μας ένωσε τη φωνή του με το σπηλαιολογικό σύλλογο ΕΣΕΘ Χείρων, την ομάδα Serres Action, ανεξάρτητους σπηλαιολόγους από την Αττική και τοπικούς συλλόγους, με σκοπό τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τη βιοποικιλότητα της περιοχής, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για τα σπήλαια, την ανάδειξη του φυσικού κάλλους του Μαυροβουνίου και την επαγρύπνηση του κόσμου για τη καταστροφή που πρόκειται να επέλθει με τη δημιουργία αιολικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεδομένων από τη περιοχή περιμετρικά του σπηλαίου, από τους βιολόγους Σαλαβαρίνα Ι. και Γεωργακάκη Π., ήταν άνω των προσδοκιών μας, καθώς συνολικά ηχογραφήθηκαν 14 επιβεβαιωμένα είδη χειρόπτερων, 1 διπλό ζεύγος ειδών και 2 γένη ειδών (Myotis, Plecotus). Από τα είδη της περιοχής, τουλάχιστον 6 συμπεριλαμβάνονται στο παράρτημα II της Οδηγίας των Οικοτόπων 92/43/ΕΕ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (Κύρωση από Ελλάδα: ΚΥΑ 33318/3028/1998), είναι δηλαδή είδη για τα οποία πρέπει να θεσπιστούν περιοχές προστασίας (Σαλβαρίνα, 2024).
Η χαρά μας όμως για τη την επιτυχημένη συλλογή δεδομένων, γρήγορα επισκιάστηκε από ένα πιο έντονο συναίσθημα ανησυχίας… τι θα γίνει αν το πλάνο εγκατάστασης του αιολικού πάρκου πραγματοποιηθεί; Τώρα που γνωρίζουμε τη βιοποικιλότητα της περιοχής, έχουμε μεγαλύτερη υποχρέωση να τη προστατέψουμε!
Στα παρακάτω link μπορείτε να βρείτε:
Ολόκληρη την έκθεση αποστολής Save Βαλότρυπα 2024
Την έκθεση αναφοράς από τη βιολόγο Σαλβαρίνα Ι.
Την έκθεση του Δρ. Γεωργακάκη Π.
Τα σπήλαια δεν έχουν φωνή, εμείς όμως έχουμε…